Amerika'da Lisans Egitimi Finansman Kaynaklari
-
Herkese Selamlar, Gecen 6 Subat canli yayinimizda bize yoneltilen sorulardan biri green card ile Amerikaya gelindiginde universite cagina yakin yasta cocugu olan bir katilimcimizin sorusuydu. Bu soruya her zaman oldgu gibi zaman darligi nedeiyle o esnada yeterince kapsamli bir cevap veremedigim icin burada daha ayrintili bir sekilde ele almaya luzum gordum.
Sorunun ozu burdaki universite masraflarinin karsilanmasi ile ilgiliydi, bu ulkede universite egitimi ister devlet ister ozel universite olsun parali olup bu oldukca ciddi miktarlara mal olmaktadir bu bakimdan bir cok aile icin epey yuklu bir mali profil olusturmaktadir.
Universite maliyetlerinin karsilanmasi icin secenekler:
1. Federal Yardim Programlari (Financial Aid) Bunlarin en yaygin olani FAFSA programidir, ogrenci lisenin son sinifinda iken muracaatini yapar ve oldukca detayli formlar doldurulur. Burda bakilan ailenin bu programa uygun durumu olup olmadigi incelenir. Bu program bir cok kaynaklari inceleyip onaylandigi takdirde bunlarin arasidnan bir kaynak bulup burdan bir para cikartabilir. Bu kaynaklar cok cesitlidir ornegin degisik ozel burs programlari, grant adi verilen yardimlar, kosullu burslar ve benzerleri. Ayrica bir onay durumund dai ne kadar alinacagi cok degiskenli bir durum olup bu miktara kesinlikle bel baglanamaz. Bir nevi kucuk bir takviye olarak bakilmalidir gercekci olarak konsmak gerekirse.
2. Student Loan (ogrenci kredisi) Programlari Genellikle her finansal kurum, kredi sirketleri, banlalar ve benzeri kurumlarin boyle programlari mevcuttur. Green card alan birinin cocugununda bu hakki vardir - burda ayrica belirtelim buraya F! vizesi ile universite okumaya gelen bir ogrencinin bu sekilde bir hakki yoktur. Student loan programlarinin en buyuk atraksiyonu sudur, alinan borc bu ogrencinin adina olmak zorunda, mezun olunduktan 6 ay sonra geri odeme kosulludur ve bu yillar icinde geri odenebilir. Bu kredi uzerine isletilen faiz oranlari dusuktur ornegin 6% ile 8% arasi gibi yani diger kredi karti, ihtiyuac kredisi tada arab kredisi faizlerinnden dusuktur. Cok yuksek sayida universite ogrencisi mezun olduklarinda bazan 100bin bazan dahada yuksek miktarlarda borclara hayata baslarlar ve 15, 20 sene belkide daha fazla bu borcu odemeye calisirlar yani bir nevi hayata basladikalrinda sanki ev almis gibi bir mortgage borcunun altina girmis durumdadirlar. federal programdan yardim alan bir ogrenci ayni zamanda student loan kullanabilir.
3. Yasam Boyu Egitim Amerikada universite ogrenimim sadece liseyi bitiren insanlar icin gorulmez bir cok insan ileri yaslarda hatta 50 ve ustu yaslarinda universite yada master prgramlari tamamlamaktadirlar. Bir cok genc insan ornegin ozel bir sirkette calisirken yalniz bunun cok buyuk bir corporation olmasi gerekir boyle bir program sunabilmeis icin universite yada master programlarina katki ve yardim programlarindan faydalanabilir. Burda sart genellikle belirli bir sure bu sirkette calsima garantisinin verilmesidir.
4. Lise Sonrasi Lisans Egitimi Basvurusu Bazi ogrenciler lisenin son yilinda cesitli universitelere basvurduklarinda cesitli kriterlerden gecerler bunlar onden alinmasi gereken ACT (Aptitude College Test) ve SAT (Scholastic Aptitude Test) adi verilen genel bir test alip bu puani ibraz etmek zorundadirlar. Bunlarin yaninda bir cok kriterede bakilmakta ornegin liseden mezun olunan not ortalamasi, aldigi dersler, belirttigi ilgi alanlari, akadamik olmayan aktiviteler, spor ve sosyal faaliyetler gibi. Butun bunlar incelmeye tabii olan faktorlerdir.
5. Spor Burslari Eger ogrencinin kayda deger bir spor aktivitesi varsa buda genellikle futbol (Amerikan futbolu), basketbol, buz hokeyi, atletizm, tenis, kosu ve bazi diger akademik burs ikani veren sporlar olabilir. hangi spor dallarinda hangi universiteler spor burslari veriyior bu ayri bir arastirmayi gerektirmektedir zira cok buyuk bir cesitlilik ve degiskenlik var bu alandada.
6. Calisarak Okuma Green card ile gelen bir ogrencinin yada ailesi greeen card sahibiyse F1 vizesi ile okuyan bir yabanci ogrenciye nazaran bazi avantajlari vardir. Ornegin full load ders almak zorunda degildir her semeseter yani semester basinsa diyelimki 16 saat (yaklasik 4 ders) full load (yuk) ise bu ogrenci isterse buun yari yukunu alarak calisabilir masraflarinia yardimci olmak icin. Eger ornegin ogrenci kredisi ile ders paralari odenmisse aylik gecim masraflarida bu sekilde karsilanabilir. Bu durumda mezuniyet uzayabilir ancak bununda bir sakincasi yok.
7. Community College Ogrenci ilk 2 yil 4 yillik bir lisans programina baslamak yerine 2 yillik community college seklinde bir okula gidebilir ve 2 yillik programdan mezun olunduktan sonra gerekli not ortalaasi saglanmis ise 4 yillik bir lisans programina basvurabilir. Burdaki amac ilk 2 yil community college ortaminda cok daha az masrafli oldugundadn bu sekilde bir yol izlemektir. Burda yapilmasi gereken gidilen commnity college hangi universiteler tarafindan kabul edilmekete yata gecis icin ve sartlari nelerdir gibi bilgilerin onden edinilmesidir.
8. Universite Kaynakli Burslar Kabul veren universitelerin kendi burs programlari vardir ayrica grant adi verilen programlar vardir, grant hibe seklinde gorulebilir ve geri odemesi yoktur, bir cok burs programi gibi. Bu burslar gene cesitli isimler altinda verilir, bunlar sahis yada sirketlerin destekledigi programlarda olabilir onlarin tespit ettigi kosullarla yada direkt olarak universitenin tespit edip verdigi burslar olabilir. Bu burslarin kapsamlari degisiklik gosteriri bazilari tum masraflari karsilar ve bunlara "full ride" adi verilir, bazilari 50%, 45%, 25% olabilir hangisi olursa olsun muhim bir destektir aslinda bu programlar toplam maliyete bakinca.
9. Askeriye Araciligi ile Tahsil Eger gencin kendisinde yada ailesinde green card durumu varsa bu genc kiz yada erkek fark etmez askeriyeye kaydolabilir ve bu sekilde ucretsiz olarak gorev surecinde universite okuma hakkini kazanir. Burada daha detayli bir inceleme yapilabilir yani bunun her turlu univerrsite icin tamamenmi ucretsiz yoksa belirli bir dereceye kadarmi masraflari karsiliyor seklinde ancak buda basli basina cok buyuk bir maddi yardimdir. Dogalo olarak sartlari aktif gorevde bulunmak ve terk etmemek meslegi.
10. Online Universite Ozelliikle calismakta olan ve geleneksel 18 yasinda liseden mezun olmus profiline uymayan bir cok insan iicinde online universite secenegi giderek yayginlik kazanmakta. Bunblarinda fiyatlari gene ucuz olmamakla beraber student loan (ogrenci kredisi) gibi planlar bunlar icinde gecerli. Bu sekilde full time calisan bir kisi aksamlari online olarak evinden bu derlsere devam edebilir. Calisan insanlarin durumu goz onunde bulunduruldugundan dolayi ders saatleride ona gore duzenlenmistir.
Yukarda siralanan seceneklerin her biri kendi basliklari altinda oldukca detayli bir arastirma ve incelemete tabi olabilir. Dedigimiz gibi Amerika'da universite tahsili oldukca yuklu bir finansal profile sahip ve bu yuzden burda dahi bir cok genc insanin vede ailelerinin maddi imkanlarini ciddi bir olcude zorlamakata. Fakat bir cok imkanlar arastirildiginda eger gercekten bu konu uzerine ciddi olarak egilinilirse mevcut bazi olanaklar zorlanabilir vede bulunabilir.
Asagida toplam 4 yillik universite lisans programlarinin mali tablolari hakkinda bir fikir vermek maciyla kisa bir liste eklenmistir. Bu listedeki universiteler bir sekilde kategorie ederek maliyetler siralanmistir.
A. Ivy League tabir denilen ve Amerika Birlesik Devletlerindeki en cok taninan, meshur ve pahali universiteler Bunlarin 4 yillik maliyetleri 350,000 ile 400,000 dolar arasinda oynamaktadir. Genellikle ozel bir yapiya sahiptirler ve son derece secicidirler.
B. Ivy League kapsamina girmeyen ancak sirlamalarda ustlere dogru yaklasan ozel universiteler. Bunlarin 4 yillik maliyetleride 200,00 iola 250,000 dolar arasinda oynayabilir.
C. Ortalama bir konuma sahip universiteler (devlet yada ozel). Bunlarin 4 yillk toplam maliyetleri 150,000 dolar ile 200,000 dolar arasinda degisebilir.
Amerika'da topla 4 ve 2 yillik universite sayisinin 5,000 uzeri oldugu dusunulurse bu fiyatlarin belirlenmesinde, universite rank siralamalrindki kriterler, kategoriler cok degisik kritere sahip olabilir bu konudaki istatistikleri eger arastirirsaniz dikakt etmenizi tavsiye ederim hangi kriter ve kapsamlarda kiyaslama yapildigini anlamak icin.
Burda inceledigimiz rakamlardanda kolaylikla gorulebilecegi uzere cesitli finansman kaynaklarinin varligi ve bunlarin neler olabilecegi epey bir oncelik kazanmakta yuksek tahsil planlari icin.
Asagidaki linkte konuyla ilgili videoyu bulabilirsiniz, bu sayfdaki bilgilerin bir derlemesidir. https://www.youtube.com/watch?v=z6epi0yeYWQ